Van dijk naar dynamische dijkzone

De natuur van de Eems-Dollard is flink verstoord. Er zit te veel slib in het water en dat is een probleem voor de ecologie. De hele voedselketen is hierdoor verstoord. Een deel van de kustzone moet de komende jaren worden versterkt. Het op traditionele wijze verder ophogen van de dijken op een ondergrond met veenlagen ligt niet voor de hand. Daarom is gezocht naar nieuwe vormen van dijkversterking zoals de Dubbele Dijk en de Brede Groene Dijk.

In het Programma Eems-Dollard 2050 werken overheden, natuur- en milieuorganisaties en bedrijven samen om de natuur te herstellen, te zorgen voor waterveiligheid en tegelijkertijd kansen en mogelijkheden creëren voor de economie. In de aanpak zetten de partners in op het combineren van meerdere functies en projecten langs de kust.

Vitale kust

Een mooi voorbeeld is de ontwikkeling van de Dubbele Dijk. Een duurzame dijk, niet alleen voor waterveiligheid, maar ook positief voor natuur, landbouw en recreatie. Het bestaat uit een hogere dijk aan de waterkant en een lagere dijk landinwaarts. De twee dijken samen bieden bescherming tegen het hoge water. In het gebied tussen de dijken ontstaat een nieuwe kwelder en ook ruimte voor economische innovatie, met aquacultuur en zilte of zouttolerante landbouw.

Het nuttig toepassen van slib is een andere uitdaging binnen het programma. De pilot Kleirijperij onderzoekt innovatieve methoden om van slib op een rendabele manier klei te maken voor dijkversterking. Het zogenaamde ‘rijpen van klei’ gebeurt op twee verschillende locaties. De klei wordt verwerkt in de Brede Groene Dijk.

Met slib worden ook landbouwgronden in de Veenkoloniën verbeterd. En er wordt ervaring opgedaan met het ophogen van landbouwgronden met slib. Hiermee worden meerdere problemen opgelost: het gebied wordt veel minder kwetsbaar voor overstroming, de ecologisch kwaliteit van het Eems-Dollard gebied verbetert, de veenoxidatie en toenemende verzilting wordt tegen gegaan, op hogere landbouwgronden kunnen zich zoetwaterlenzen ontwikkelen en het watersysteem kan veel robuuster worden ingericht. Ook ontstaan kansen voor zoet-zout gradiënten en (tijdelijke) uitbreiding van de kweldernatuur waarmee veel CO2 wordt vastgelegd.

De ambitie is om dit op grote schaal in te gaan zetten. Zo wordt slib een kans!